Hypocrates - Thầy thuốc Hy Lạp. |
Hypocrates – Thầy thuốc Hy
Lạp, được thừa nhận là ông tổ của ngành y. Người ta cho rằng ông sinh ra ở đảo
Cos, một hòn đảo nằm ven bờ biển Tiểu Á, gần Rhodes .
Ông đã học nghề y từ người cha, vốn là một thầy thuốc. Ông đã từng đi một số nơi,
có lẽ là Athen, để nghiên cứu, và sau đó ông trở lại đảo Cos để hành nghề,
giảng dạy và viết sách. Trường phái Hypocrates, hay trường phái Cos hình thành
xung quanh ông đã đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc tách y học ra khỏi
những suy luận mê tín và triết học, đưa y học thành phạm trù khoa học chính xác
dựa trên quan sát khách quan và lập luận suy diễn chặt chẽ.
Mặc dù Hypocrates theo
quan niệm thời bấy giờ cho rằng bệnh tật là hậu quả của sự mất cân bằng của bốn
loại thể dịch, ông kiên trì quan điểm rằng sự rối loạn chịu ảnh hưởng của những
thế lực bên ngoài cơ thể, và thể dịch là chất tiết ra từ các tuyến. Ông tin
rằng mục đích của y học là bồi đắp sức khỏe cho bệnh nhân thông qua chế độ ǎn
hợp lý và các biện pháp vệ sinh, và chỉ nên sử dụng đến những biện pháp điều
trị quyết liệt hơn khi các triệu chứng bắt buộc phải làm như vậy. Quan niệm này
trái ngược với trường phái Cnidius cùng thời, nhấn mạnh đến việc chẩn đoán chi
tiết và và phân loại bệnh mà bỏ qua bệnh nhân. Có lẽ Hypocrates đã có ý niệm mơ
hồ về các yếu tố Mendel và bộ gen trong di truyền, vì ông không chỉ chú ý đến
dấu hiệu của bệnh, mà còn đến các triệu chứng biểu hiện trong gia đình hoặc
trong cộng đồng, thậm chí biểu hiện qua nhiều thế hệ kế tiếp nhau.
Trong bộ sách đồ sộ gồm
những tác phẩm viết bắt nguồn từ trường phái Cos ,
chỉ một số ít được cho là do chính Hipocrates viết ra, mặc dù người ta có thể
cảm nhận được ảnh hưởng xuyên suốt của ông. Trong số này, cuốn Cách ngôn, tóm
tắt những quan sát và suy luận của ông, cùng với cuốn Không khí, Nước và Nơi
sống, thừa nhận mối liên quan giữa môi trường và bệnh tật, được xem là quan
trọng hơn cả. Bộ sách này đã được dịch thành một số bản, trong đó nổi tiếng là
bản dịch của Littré.
Mặc dù lời thề
Hypocrates không trực tiếp mang lại danh tiếng cho ông, song, không nghi ngờ gì
nữa, nó tiêu biểu cho những tư tưởng và nguyên tắc của ông. Vẫn chi phối việc
thực hành y đức của các bác sỹ ngày nay, lời thề Hypocrates thường vang lên tại
lễ tốt nghiệp của các trường y.
LỜI THỀ HIPPOCRATES
Tôi xin thề trước
Apollon thần chữa bệnh, trước Esculape thần y học, trước thần Hygie và Panacée,
và trước sự chứng giám của tất cả các nam nữ thiên thần, là tôi sẽ đem hết sức
lực và khả nǎng để làm trọn lời thề và lời cam kết sau đây:
• Tôi sẽ coi các thầy
học của tôi ngang hàng với các bậc thân sinh ra tôi.
• Tôi sẽ chia sẻ với các
vị đó của cải của tôi, và khi cần tôi sẽ đáp ứng những nhu cầu của các vị đó.
• Tôi sẽ coi con của
thầy như anh em ruột thịt của tôi, và nếu họ muộn học nghề y thì tôi sẽ dạy cho
họ không lấy tiền công mà cũng không giấu nghề.
• Tôi sẽ truyền đạt cho
họ những nguyên lý, những bài học truyền miệng và tất cả vốn hiểu biết của tôi
cho các con tôi, các con của các thầy dạy tôi và cho tất cả các môn đệ cùng gắn
bó bởi một lời cam kết và một lời thề đúng với.
• Tôi sẽ chỉ dẫn mọi chế
độ có lợi cho người bệnh tùy theo khả nǎng và sự phán đoán của tôi, tôi sẽ
tránh mọi điều xấu và bất công.
• Tôi suốt đời hành nghề
trong sự vô tư và thân thiết.
• Tôi sẽ không thực hiện
những phẫu thuật mở bàng quang mà dành công việc đó cho những người chuyên.
• Dù vào bất cứ nhà nào,
tôi cũng chỉ vì lợi ích của người bệnh, tránh mọi hành vi xấu xa, cố ý và đồi
bại nhất là tránh cám dỗ phụ nữ và thiếu niên tự do hay nô lệ.
• Dù tôi có nhìn hoặc
nghe thấy gì trong xã hội, trong và cả ngoài lúc hành nghề của tôi, tôi sẽ xin
im lặng trước những điều không bao giờ cần để lộ ra và coi sự kín đáo trong
trường hợp đó như một nghĩa vụ.
• Nếu tôi làm trọn lời
thề này và không có gì vi phạm tôi sẽ được hưởng một cuộc sống sung sướng và sẽ
được hành nghề trong sự qúy trọng mãi mãi của mọi người. Nếu tôi vi phạm lời
thề này hay tôi tự phản bội, thì tôi sẽ phải chịu một số phận khổ sở ngược lại!
• Y luật mà không truyền
cho một ai khác. Tôi sẽ không trao thuốc độc cho bất kỳ ai, kể cả khi họ yêu
cầu và cũng không tự mình gợi ý cho họ; Cũng như vậy, tôi cũng sẽ không trao
cho bất cứ người phụ nữ nào những thuốc gây sẩy thai.
Nguồn: Sưu tầm.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét